ความสุขแบบไม่เร่งรีบ (1)

เมื่อเสียงนาฬิกาปลุกในเช้าวันทำงานเงียบหายไป และหน้าจอที่เต็มไปด้วยนัดหมายและภารกิจว่างเปล่า ช่วงชีวิตหลังเกษียณก็ค่อย ๆ เริ่มต้นขึ้นอย่างเงียบสงบ แต่มีผู้สูงอายุจำนวนมากอาจรู้สึกว่านี่คือการสิ้นสุดของชีวิตการทำงาน แต่แท้จริงแล้วนี่ต่างหากคือการเริ่มต้นบทใหม่ของชีวิต บทที่เรียบง่าย สงบ และเต็มไปด้วยความหมายลึกซึ้ง

ก่อนหน้านี้จากที่ผมได้เคยคุยกันไปถึงเรื่อง “slow living” แต่ในประเด็นนี้ จะเป็นการเจาะลึกถึงแก่นแท้ของความสุขในอีกรูปแบบนึงกันครับ เพราะเราจะมาคุยกันถึงในเรื่อง “ความสุขแบบไม่เร่งรีบ” สำหรับวัยเก๋าวัยเกษียณนั่นเองครับ

ก่อนเกษียณเราก็เปรียบเสมือนฟันเฟืองในระบบใหญ่ เราทำงานตามเวลา คิดตามเป้าหมาย และวิ่งตามสิ่งที่ต้องทำตลอดทั้งวัน แต่หลังเกษียณ ฟันเฟืองนั้นกลับค่อย ๆ ชะลอความเร็ว และในที่สุดก็หยุดลง แต่ที่บอกว่าหยุดลงนั่นไม่ใช่เพราะหมดคุณค่าแต่อย่างใดนะครับ แต่เป็นการชะลอเพื่อให้หยุดอยู่กับตัวเองอย่างแท้จริงครับ

ลองสังเกตดูครับว่าผู้สูงอายุที่ก้าวเข้าสู่ชีวิตหลังเกษียณ เริ่มมีเวลาให้ตัวเองอย่างที่ไม่เคยมีมาก่อน เวลาในการตื่นโดยไม่ต้องตั้งปลุก เวลาในการกินข้าวเช้าอย่างไม่รีบร้อน หรือแม้กระทั่งเวลาในการมองออกไปนอกหน้าต่าง เห็นเงาแดดลอดผ่านใบไม้ พลิ้วไหวไปตามลมเบา ๆ ซึ่งสิ่งเล็ก ๆ เหล่านี้ล้วนเป็นของขวัญที่มาพร้อมกับความช้านั่นเองครับ

ความช้าไม่ใช่ความล้าหลัง แต่คือการมีเวลาให้ตัวเอง ในวัยหนุ่มสาวเราใช้เวลาส่วนใหญ่ไปกับการทำงาน แข่งขัน สร้างฐานะ และรับผิดชอบหน้าที่ต่าง ๆ จนแทบไม่มีเวลาเป็นของตัวเองเลยใช่ไหมครับ แต่เมื่อเข้าสู่วัยเกษียณร่างกายก็เริ่มถดถอย การทำงานก็เริ่มช้าลง งานเริ่มลดลง หน้าที่เริ่มเบาบางลง เราจึงมีโอกาสกลับมาใช้ชีวิตอย่างช้า ๆ โดยไม่ต้องเร่งรีบอีกต่อไป

แต่ความช้าในที่นี้ไม่ได้หมายถึงความเชื่องช้าไร้ประสิทธิภาพหรอกนะครับ แต่หมายถึงการได้ใช้เวลาอย่างมีคุณภาพ ไม่ต้องตัดสินใจเร่งรีบ ไม่ต้องรีบทำอะไรเพียงเพื่อให้ทันกำหนดหรือทันใคร เรามีเวลาทบทวนสิ่งที่ผ่านมา ตั้งใจทำสิ่งตรงหน้า และใช้ชีวิตในจังหวะที่สบายที่สุดสำหรับตัวเองเท่านั่นเองครับ

ความเรียบง่ายเปรียบเสมือนความมั่งคั่ง

เมื่อเราไม่ต้องดิ้นรนเพื่อสร้างชื่อเสียง หรือขวนขวายหารายได้อีกต่อไป ความสุขก็เริ่มเปลี่ยนรูปร่างจากสิ่งที่อยากได้มาเป็นสิ่งที่มีอยู่แล้วใกล้ตัวนี่เองครับ ผู้สูงอายุที่เคยมีชีวิตอยู่ท่ามกลางความวุ่นวาย บางคนอาจเลือกย้ายไปอยู่ต่างจังหวัด อยู่ในบ้านเล็ก ๆ ท่ามกลางธรรมชาติ ใช้ชีวิตอย่างเรียบง่าย ไม่ต้องมีตารางงานแน่น ไม่มีการประชุม ไม่มีเป้าหมายที่ต้องทำให้สำเร็จภายในเวลาที่กำหนด

ชีวิตในช่วงเกษียณอาจหมายถึงการตื่นเช้ามารดน้ำต้นไม้ เดินออกไปร้านกาแฟเล็ก ๆ แถวบ้าน พูดคุยกับเจ้าของร้านเรื่องฟ้าฝน บางวันอาจมีเพื่อนเก่าแวะมานั่งคุย หรือใช้เวลานั่งเย็บผ้าอย่างใจเย็น อ่านหนังสือที่เคยซื้อไว้แต่ไม่มีเวลาอ่าน และในทุกวันก็ไม่ต้องรีบอีกต่อไป ทุกอย่างล้วนเป็นส่วนหนึ่งของความสุขแบบใหม่ ความสุขที่ไม่ต้องแข่งกับใคร ไม่ต้องเร่งให้ถึงไหน แต่เป็นความสุขที่ค่อย ๆ ซึมลึกอยู่ในหัวใจอย่างช้า ๆนั่นเองครับ

Healthcare Insight หน้า 15 หนังสือพิมพ์ฐานเศรษฐกิจ ฉบับที่ 4,118 วันที่ 31 กรกฎาคม - 2 สิงหาคม พ.ศ. 2568